Nog steeds forse dalende trend in metaalsector

Alhoewel heel voorzichtig wordt gespeculeerd dat de bodem van de wereldwijde economische crisis is bereikt, vraagt de Koninklijke Metaalunie zich af of dit ook geldt voor het mkb-metaal in Nederland. De sterke daling van activiteiten, die halverwege 2008 is ingezet, zet zich in het eerste kwartaal van 2009 onverminderd voort. Dit blijkt uit de Economische Barometer, die komende week wordt gepresenteerd in het blad Metaal & Techniek.

Per saldo staan alle indicatoren opnieuw lager dan drie maanden geleden.  Opvallend hierbij is de snelheid waarmee deze neergaande trend zich voortzet.
Zowel de orderposities voor Nederland als die voor het buitenland zijn opnieuw teruggelopen. Ook de werkgelegenheid en de winstgevendheid zijn afgenomen en de investeringsbereidheid is naar een dieptepunt gezakt. En voor het tweede kwartaal zijn de ondernemersverwachtingen overwegend slechter dan voor het eerste kwartaal. De ondernemers in de sectoren Service en Onderhoud en Landbouwmechanisatie vormen een uitzondering. Zij zijn veel minder negatief dan de ondernemers in de andere mkb-metaalsectoren.

Aantal orders loopt verder terug
De snelheid waarmee de binnenlandse orderpositie afneemt, lijkt nog steeds toe te nemen. Een jaar geleden gaf ruim de helft van de ondernemers aan dat de orderpositie was toegenomen, een half jaar geleden 35% en nu nog maar 10%. Bij 57% van de bedrijven is de orderpositie in het afgelopen kwartaal daadwerkelijk afgenomen.
Voor de orderpositie buitenland geldt in grote lijnen hetzelfde als voor het binnenland. 46% van de ondernemers geeft aan minder te hebben geëxporteerd dan in het afgelopen kwartaal en 16% meer. Ondernemers in de sectoren Verspaning, Machinebouw en Metaalwaren lijken een sterkere positie in te nemen in het buitenland; zij zijn positiever over de exportportefeuille dan de overige sectoren in het afgelopen kwartaal.
Voor het tweede kwartaal 2009 verwachten ondernemers, zowel voor binnenlandse- als buitenlandse orders, opnieuw minder om te zullen zetten dan in het vorige kwartaal.

Werkgelegenheid neemt af
Begin 2009 was het aantal bedrijven dat meer mensen in loondienst had gelijk aan het aantal bedrijven dat minder mensen in loondienst had. De benodigde personeelsreductie werd toen vooral gerealiseerd door het afstoten van flexibel personeel. Voor het eerst sinds jaren zijn er meer ondernemers die aangeven in het eerste kwartaal minder personeel in dienst te hebben dan meer. Zes procent van de bedrijven heeft meer personeel in dienst. Acht procent van de bedrijven heeft het afgelopen kwartaal personeel gedwongen moeten ontslaan (excl. deeltijd-WW en werktijdverkorting). 69% van de bedrijven heeft hetzelfde aantal medewerkers in dienst.
Ook het aantal openstaande vacatures neemt verder af. Was een jaar geleden 55% van de mkb-metaalbedrijven op zoek naar personeel, nu is dat 18%. Ondernemers denken minder tijd nodig te hebben om de vacatures te vervullen.

Bedrijfsresultaten onder druk, minder winst gemaakt
Ruim de helft van de ondernemers geeft aan dat de bedrijfsresultaten van het eerste kwartaal 2009 slechter zijn dan van het voorgaande kwartaal. Slechts 12% van de ondernemers heeft in het eerste kwartaal een beter bedrijfsresultaat behaald.
Het te verwachten bedrijfsresultaat in het tweede kwartaal 2009 is iets minder negatief dan drie maanden geleden; 21% verwacht slechtere resultaten t.o.v. 27% het vorige kwartaal.
De winstgevendheid van de bedrijven is het afgelopen kwartaal teruggelopen. 42% van de bedrijven maakt winst. Een jaar geleden was dat 80%. Maakte een jaar geleden 3% van de bedrijven verlies, nu is dit opgelopen tot 23%.

Investeringsbereidheid naar dieptepunt
Nadat een half jaar geleden nog 16% van de ondernemers aangaf in 2009 minder te investeren, geeft nu 61% van de ondernemers aan in 2009 minder te investeren dan in het afgelopen jaar. Ook in de sector Service en Onderhoud, die het minst negatief is over de eigen prestaties, geeft 60% aan minder te zullen investeren. Nog 8% van de ondernemers denkt dit jaar meer te zullen investeren dan in 2008. Dit, terwijl begin 2008 de investeringsverwachting nog op het hoogste niveau lag sinds zeven jaar.

Financieringsfaciliteiten verslechterd
Omdat er de laatste tijd veel ophef is over de bereidheid van banken en andere financiële instellingen om financieringen te verstrekken, is ondernemers gevraagd of financieringsvoorwaarden het afgelopen jaar zijn gewijzigd. Voor een kwart van de bedrijven was deze vraag niet relevant. Van de overige 75% van de ondernemers geeft 15% aan dat de financieringsfaciliteit is verslechterd, 78% dat deze gelijk is gebleven en bij 7% is deze verbeterd.

Download hier het volledige rapport.
Bron:Metaalunie