Nederland heeft te maken met grote uitdagingen met betrekking tot transities op het gebied van energie, digitalisering en woningbouw. Het kabinet heeft hiervoor grote plannen, maar deze dreigen te gaan mislukken door dalende aanwas in het technisch onderwijs. Uit De Monitor Techniekpact wordt duidelijk dat de dalende trend onder jongeren om te kiezen voor een schoolopleiding in het voortgezet onderwijs met een technisch profiel nog steeds doorzet. Deze ontwikkeling is een serieuze bedreiging voor de diverse transities aangezien 80% van de banen nodig zijn om de doelen te realiseren een technisch profiel vereisen. De oorzaak van de terugloop is voor een deel te verklaren door de totale afname van leerlingen maar ook door een (verdere) verschuiving naar niet-technische profielen. 

Situatie in het VMBO maakt duidelijk dat investeren in technisch onderwijs loont

Wanneer gekeken wordt naar de ontwikkelingen bij de havo en vwo dan zien we een grote daling met maar liefst 12% daar waar het gaat om de keuze voor een technisch profiel. Maar ook de andere opleidingen in het voortgezet onderwijs vertonen een daling. Uitzondering is het VMBO. Hier is het effect merkbaar van de investeringen in het Sterk Techniek Onderwijs. De betrokkenheid van het bedrijfsleven zorgt ervoor dat leerlingen kennis maken met de praktijk en zo een duidelijk beeld krijgen van de toekomstmogelijkheden. Dit heeft ertoe geleid dat het aantal leerlingen dat voor een technisch profiel kiest in het VMBO gelijk is gebleven. Dit is weliswaar onvoldoende om de vraag naar vakmensen in de toekomst compleet af te dekken, maar het is in ieder geval een positief signaal dat nu verder omgebogen moet worden naar groei. De Metaalunie is een groot voorstander van het Sterk Technisch Onderwijs en wil dit verder uitbreiden.

In het middelbaar- en hoger (beroeps)onderwijs (MBO, HBO en WO) is de instroom het afgelopen jaar redelijk stabiel gebleven (28%, 23% en 34%). In absolute getallen is er echter wel sprake van een kleine daling in het MBO en HBO. In het WO is er nog een kleine stijging.