elektrolyseNet als overal in Europa wordt er in Duitsland naarstig gezocht naar manieren om de CO2-emissies van de staalindustrie omlaag te brengen. De Duitse staalindustrie produceert jaarlijks 42,7 miljoen ton staal, en dat maakt het land de grootste producent in Europa. Maar staalproductie neemt met 6,4% een behoorlijk aandeel van de CO2-uitstoot van het land voor zijn rekening. Siemens meldde deze week dat het bedrijf – in samenwerking met een aantal partners uit de chemie – aan manier werkt die op termijn dat cijfer wellicht naar 0% kan brengen. Een staalindustrie zonder schadelijke emissies is de toekomst, aldus de Duitse multinational. 

Elektrolyse

Het persbericht van Siemens schetst het CO2-probleem van de staalindustrie in een notendop: “In verschillende stappen van het proces van staalproductie wordt CO2 geproduceerd. Maar veel Duitse fabrieken zijn al dermate geoptimaliseerd dat de uitstoot simpelweg niet lager kán. Het overtollige broeikasgas wordt op dit moment daarom nog vaak verbrand om zo elektriciteit op te wekken. Probleem is: dat levert op zichzelf weer nieuwe CO2 op én de elektriciteit is maar moeilijk te verkopen op een markt waar steeds meer stroom uit wind en zon beschikbaar is.”

Siemens participeert daarom, samen met enkele chemische bedrijven en dankzij een flinke subsidie van de Duitse overheid in het onderzoeksproject Carbon2Chem. Er wordt daarin onder meer bekeken wat de mogelijkheden van elektrolyse zijn in de strijd tegen CO2-uitstoot. Met elektrolyse – een chemische reactie waarbij onder invloed van een elektrische stroom samengestelde stoffen worden ontleed tot enkelvoudige stoffen – is het volgens de participanten mogelijk van de complete CO2-uitstoot allerlei nuttige grondstoffen te maken zoals ethanol, andere alcohols en polymeren. De stroom voor die elektrolyse moet worden geleverd door wind- en zonne-energie. Siemens heeft veel belang bij het slagen van het project. Het is wereldwijd één van de grootste producenten van elektrolyze-apparaten voor industrieel gebruik.

CO2-vermindering en het emissierechtensysteem

CO2-vermindering is een hot item in de staalproducerende industrie, en niet alleen in Duitsland. De Europese Unie wil de komende jaren de uitstoot van CO2 flink duurder maken via het emissierechtensysteem. Emissierechten geven landen of bedrijven het recht om bepaalde broeikasgassen zoals CO2 uit te stoten. Op dit moment verdeelt de Europese Unie een flink percentage emissierechten gratis onder bedrijven in de industrie en chemie. Dat percentage gaat omlaag, en daarom zullen staalproducenten meer van die rechten moeten gaan kopen. De Europese brancheorganisatie van staalproducenten Eurofer heeft laten uitrekenen dat er in 2030 een tekort is van 48% aan emissierechten. Dat tekort zal de branche op de markt moeten bijkopen. Dat drijft de productieprijs van staal op met 28 euro per ton, terwijl de brutowinstmarge maar 35 euro is. Volgens Eurofer zal met het vernieuwde CO2-beleid dat de Europese Commissie wil invoeren geen enkele Europese staalfabrikant het overleven. Onafhankelijke emissie-experts vinden dat Eurofer een te negatief beeld schetst. Europese en nationale wetgevers geven forse subsidies voor onderzoek, waarmee industrieën alternatieve methodes kunnen ontwikkelen die de CO2-uitstoot moeten verminderen. Zoals het Duitse Carbon2Chem initiatief.

foto: Antti T. Nissinen (elektrolyse)