Duitse minister: Chinezen bereid met Europa over staalexport te praten
Het nieuws kwam op de valreep. Afgelopen zaterdag, op de laatste dag van zijn zeven dagen durend bezoek aan China, kreeg de Duitse minister van Economische Zaken Sigmar Gabriel een toezegging. Er valt met China tóch te praten over een oplossing voor de goedkope staalexporten die de Europese markt overspoelen. En hoewel er verder niet duidelijk werd hoe en of die gesprekken verder gaan verlopen, en waartoe de Chinezen precies bereid zijn is het voor het eerst dat er beweging zit in het Chinese standpunt. Want tot nog toe ontkende China dat er überhaupt sprake was van een staaldumpingprobleem. En waar geen probleem is, valt er over een oplossing niet te spreken.
Gabriel had afgelopen zaterdag de Chinese autoriteiten zijn misnoegen én een waarschuwing overgebracht. De Duitse staalindustrie die economisch gezond en ecologisch zuiver is, mag niet het slachtoffer worden van gesubsidieerd, goedkoop en minder duurzaam Chinees staal. De Chinezen hadden volgens Gabriel voor het eerst op een constructieve manier gereageerd, zo liet hij weten: “China wil met de Europese Unie en Duitsland apart onderhandelen over het dumpen van goedkoop Chinees staal in de EU, een bron van ellende in de Europese staalsector en oorzaak van steeds hoger oplopende spanningen tussen de EU en China.”
Handelsmissie in kille sfeer verlopen
Gabriels bezoek aan China was tot zaterdag kil en formeel verlopen. De Chinese gastheren hadden de plichtplegingen en het ceremonieel tot een minimum beperkt. De Chinese pers had van hogerhand de opdracht gekregen het bezoek zoveel mogelijk te negeren. Sommige Chinese officials hadden hun meetings met Gabriel afgezegd. Zo wilde de machtige minister van Handel, Gao Hucheng, niet samen met Gabriel naar een diner voor de Duitse en Chinese zakentop. En dat had in eerste instantie niet eens meteen iets met Gabriels kritiek op de staalexport van China te maken. De Chinezen waren om verschillende andere redenen boos op Gabriel. Ten eerste had Gabriel in de aanloop naar zijn handelsmissie aan China in Die Welt een scherpe column geschreven over de Chinese handelspraktijken: “De Europese Unie moet niet langer het Chinese valsspelen accepteren. Ze kopen bij ons sleutelbedrijven met innovatieve technologieën in verschillende sectoren op, om daarmee hun kennisniveau te vergroten. Maar als onze Duitse bedrijven soortgelijke overnames in China willen doen, worden ze aan allerlei regels gehouden en tegengewerkt.” Om die reden had Gabriels vorige twee aanstaande overnames van Duitse bedrijven door Chinese tegengehouden. Een punt dat de Chinezen behoorlijk had geërgerd. Dat de minister net voor vertrek in een interview met de Frankfurter Allgemeine Zeitung had laten doorschemeren dat Duitsland mogelijk een volledig lidmaatschap van de Wereldhandelsorganisatie (WTO) zou blokkeren om deze reden, had de Chinezen nog verder geagiteerd.
Staaldumping
De Duitse handelsminister en zijn Chinese gastheren hadden beide behoorlijk van zich af gebeten gedurende het bezoek. Er werden stevige woorden gesproken – het woord handelsoorlog kwam vaker dan eens op tafel. En daarbij kwam als vanzelf de staaldumping ter sprake. Maar op dit punt bleek China ineens wel toeschietelijk, en liet weten dat er best te praten valt over de problemen die de Chinese staalexport voor Europa oplevert. Deze verrassende stap van de Chinezen wordt door politiek analisten uitgelegd als een overwinning van Gabriel. De Duitse minister, die tevens vice-premier en leider van de SPD is, beschreef de handreiking als hoopvol, maar nog niet als een oplossing. Volgens hem moet Europa tot er een echte oplossing is bereikt gewoon doorgaan met het voorbereiden van nieuwe importheffingen op Chinees staal. “Europa en Duitsland mogen er geen twijfel over laten bestaan dat we aan de zijde van onze staalarbeiders staan. We willen niet de concurrentie tegengaan, maar wel de oneerlijke concurrentie.”