Afgelopen week werd opnieuw duidelijk hoe verschillend twee economische grootmachten aankijken tegen de toekomst van de eigen kolen- en staalindustrie. Daar waar China plannen bekend maakte waarin nog eens een half miljoen arbeidsplaatsen worden geschrapt, liet de Amerikaanse president Trump op ongeveer hetzelfde tijdstip een heel ander geluid horen. “Stervende industrieën zullen grommend weer tot leven komen,” speechte Trump gisteren voor het Amerikaanse Congres. En daarmee bedoelde hij de Amerikaanse kolen- en staalindustrie. In een opiniestuk van CNN worden beide perspectieven naast elkaar gelegd. In het artikel wordt door analisten zowel getwijfeld aan de haalbaarheid van Trumps plannen als aan de intenties van China.
China’s minister van werkgelegenheid Yin Weimin vertelde deze week dat er vorig jaar al 726.000 banen in zware industrieën zijn geschrapt. Het komende jaar komen er daar dus nog 500.000 bij. Volgens Yin geeft China miljarden dollars uit om al die arbeiders om te scholen naar nieuw werk. Het zijn allemaal maatregelen die deel uitmaken van een masterplan van de Chinezen om te snijden in productiecapaciteit. Met name inefficiënte, vervuilende fabrieken staan op de nominatie om gesloten te worden. China staat onder grote druk van de VS en Europa om iets te doen aan de overproductie van goedkoop staal, en krijgt meer en meer te maken met handelsbarrières en nieuwe importtarieven. China moet dus iets doen. En het land wil ook echt minder afhankelijk zijn van haar traditionele afhankelijkheid van productie en zware investeringen in de eigen infrastructuur. Zeker nu de eigen economische groei afremt. Toch wordt er wordt flink getwijfeld aan Yins verhaal. Het is onduidelijk hoe diep de maatregelen echt ingrijpen. “Misschien worden er wel echt mensen op straat gezet. Maar er is veel weerstand om inefficiënte kolenmijnen en staalbedrijven echt definitief te sluiten. China is nog erg ver verwijderd van een oplossing voor haar overcapaciteit,” zo laten analisten weten.
Daar waar China’s maatregelen in elk geval passen in een wereldwijde trend van staal- en kolenindustrieën in zwaar weer, lijkt Trump een heel ander toekomstbeeld te hebben voor zijn eigen industrieën. Volgens hem gaat Amerika veel meer staal en kolen nodig hebben. En die zullen uit eigen land komen. In zijn toespraak aan het congres zinde hij op beleid waarin Amerikaans staal voorgeschreven wordt voor de bouw van nieuwe pijpleidingen. Daarnaast wil de nieuwe president allerlei ‘regelgeving die de toekomst en het voortbestaan van onze mijnwerkers op het spel zetten teniet doen.’ Tijdens zijn campagne beloofde hij hen al dat ze onder zijn presidentschap weer genoeg werk voor hen zou zijn. Maar analisten twijfelen ook aan de haalbaarheid van Trumps plannen: “Banen in de Amerikaanse industrie komen echt niet terug. Het zijn marktmechanismen die ervoor hebben gezorgd dat ze zijn verdwenen. En daar valt met beleid en veranderen van regelgeving niets aan te veranderen.”
