Winnaars en verliezers metaalindustrie bij harde Brexit

Er werd deze week op hoog niveau onderhandeld tussen de EU en de Britten over de Brexit. Theresa May kwam naar een speciaal Brexit-diner met alle Europese leiders. Maar een definitieve deal bleef uit. Het grootste struikelblok is de grens tussen Ierland en Noord-Ierland. En er is onduidelijkheid over een eventuele overgangsperiode. Als er een deal komt, blijft het Verenigd Koninkrijk nog tot eind 2020 lid van de douane-unie. En misschien zelfs langer als May dat in haar eigen land geregeld krijgt met de hardline Brexiteers die een zo snel mogelijk vertek willen. Tijdens de overgangsperiode kunnen goederen en personen vrij heen en weer blijven gaan, en kunnen er ondertussen vervangende handelsakkoorden worden gesloten. Maar die zogenaamde Brextra-time komt er niet in het geval van een no-deal. Dan is het eind maart 2019, minder dan een half jaar na nu, gedaan met de vrije handel en verkeer van goederen. En de kans op een no-deal-Brexit is nog steeds zeer realistisch. Dat zou voor de Nederlandse economie op macro-niveau rampzalig zijn. Maar wat betekent een harde Brexit voor de metaalindustrie?

Exporterende bedrijven krijgen te maken met invoerrechten
Bedrijven die producten uitvoeren naar het Verenigd Koninkrijk krijgen in het geval van een harde Brexit meteen te maken met invoertarieven. Op dit moment gaat van de Nederlandse basismetaalindustrie ongeveer 7% van de export naar het Verenigd Koninkrijk, van de metaalproductenindustrie is dat 5%, de machine-industrie 4% en de aanhangwagen- en autoindustrie zelfs 12%. De importtarieven van het Verenigd Koninkrijk zijn niet bekend, maar worden zeer waarschijnlijk ongeveer van gelijke hoogte als de huidige WTO-invoertarieven van de EU. Voor bedrijven die bijvoorbeeld in de supply-chain zitten van de Britse automotive industrie zal dit behoorlijke gevolgen kunnen hebben. De Europese en Britse auto-industrie zijn behoorlijk met elkaar verweven. Niet voor niets smeekte de overkoepelende organisatie van autobouwers de Europese leiders deze week om tot een akkoord te komen. Bedrijven op het vasteland die onderdelen aan het Verenigd Koninkrijk leveren, worden geconfronteerd met een enorme verstoring en enorme kosten, tenzij er een overeenkomst wordt bereikt, aldus de European Automobile Manufacturers’ Association (ACEA). De baas van de organisatie, Erik Jonnaert, zei dat Europese bedrijven noodplannen maken om de schade te beperken als het Verenigd Koninkrijk uit de EU valt zonder deal. Maar hij gaf ook aan dat geen enkele voorbereiding de industrie volledig zal beschermen.

Kansen in Twente en Brabant
Maar er zijn ook zeker kansen. Wanneer de Brexit leidt tot onderlinge importheffingen is het goed denkbaar dat Nederlandse bedrijven hun positie ten opzichte van Britse bedrijven binnen de EU versterken. Deze kansen doen zich volgens een rapport van ING van vorig jaar vooral in Twente en Brabant voor. Hier zouden maakbedrijven een deel van de EU-export van Britse bedrijven kunnen afsnoepen. En deze regio’s zouden daarnaast ook bedrijven kunnen aantrekken die het Verenigd Koninkrijk willen verlaten na een harde Brexit.

Uit het rapport:

Een eerste inschatting op basis van de samenstelling van
het exportpakket en de regionaal economische specialisatie
laat zien dat onder andere Brabant en Overijssel kansrijk zijn
om een deel van de Britse goederenexport richting de EU
over te nemen. De sterke positie van Twente en Oost Brabant
in de machinebouw en transportmiddelenindustrie
biedt een goede uitgangspositie.

Geen voorbereiding door onzekerheid
Maar veel bedrijven zijn niet goed voorbereid. Slechts 18 procent van de bedrijven bereidt zich ‘in behoorlijke of zeer grote mate’ voor op de Brexit. 46 procent helemaal niet. De belangrijkste reden? Ze weten niet waar ze zich op voor moeten bereiden omdat de onderhandelingen nog lopen. En daarom wordt er dus reikhalzend uitgekeken naar een akkoord. En na de dramatische uitkomst van het overleg deze week is niet alleen de uitkomst onduidelijk: zelfs de onderhandelingsagenda is onzeker. Het zou kunnen dat de EU-leiders en May opnieuw samenkomen in november. Maar alleen als May meer te bieden heeft dan afgelopen week. Anders wordt het niet eerder dan december dat er groot nieuws valt te verwachten. En als er dan nog geen nieuws is, is een harde Brexit zonder afspraken nog maar een kwartaal verwijderd.

Wordt vervolgd….

Illustratie: DonkeyHotey